Rozwiązania Saab dla interoperacyjnego szkolenia sił zbrojnych

Dla nowoczesnych sił zbrojnych interoperacyjność oraz zdolność do współdziałania z siłami sojuszniczymi stały się kluczowe w kontekście międzynarodowych operacji stabilizacyjnych. Dotyczyły one koordynacji polityki bezpieczeństwa pomiędzy poszczególnymi państwami, współpracy na poziomie strategii wojskowej, a także aspektów technicznych. Interoperacyjność jednak stale zyskuje na znaczeniu i coraz więcej sił zbrojnych uwzględnia ten aspekt podczas opracowywania swoich doktryn w zakresie techniki, taktyki i procedur (TTP), a także podczas szkolenia.

Realizm szkolenia – klucz do powodzenia na polu walki 

Rzeczywistego doświadczenia bojowego nie można zastąpić nawet najbardziej zaawansowanym szkoleniem. Dlatego tak ważne jest, aby szkolenie żołnierzy było jak najbardziej realistyczne i zbliżone do warunków panujących na polu walki. Założenie to leży u podstaw oferowanych przez firmę Saab systemów szkoleniowych. Symulatory i trenażery opracowane przez szwedzką firmę charakteryzują się wysokim stopniem realizmu i dzięki precyzyjnym danym wiernie odwzorowują (high fidelity) realną walkę. W ten sposób zapewniają efektywność szkolenia żołnierzy.

Żołnierze, którzy przechodzą szkolenia poligonowe z użyciem rzeczywistych sił i jednostek (LIVEX) w warunkach o dużym stopniu odwzorowania rzeczywistości, znacznie szybciej przechodzą proces szkoleniowy, zyskują pewność swoich możliwości i umiejętności, przez co są lepiej przygotowani do realnych działań bojowych. Celem każdego szkolenia jest rozwój i doskonalenie umiejętności żołnierzy oraz uzyskanie zdolności do ich zastosowania w realnej walce. Nie bez znaczenia jest również kształtowanie swoistego „instynktu” pola walki. Kluczem do osiągnięcia tak zdefiniowanego efektu szkolenia są nowoczesne systemy symulacyjno-szkoleniowe, które kształtują zarówno umiejętności, jak i „instynkt” żołnierzy.

Systemy szkoleniowe muszą także precyzyjnie odwzorowywać wszystkie właściwości danego uzbrojenia, jego charakterystyki oraz funkcje. Dotyczy to także parametrów związanych z jego użytkowaniem jak np. zasięg, charakterystyka balistyczna czy czas lotu pocisku. Poza wydawanym dźwiękiem trenażer nie powinien w żaden sposób różnić się od broni strzelającej ostrą amunicją. Tylko zatarcie różnicy pomiędzy trenażerem a rzeczywistym uzbrojeniem pozwala użytkownikowi rozwijać umiejętności korzystania z broni oraz optymalizować sposób jej eksploatacji zgodnie z TTP danych sił zbrojnych.

Rozwiązania Saab z zakresu szkolenia bojowego dla Sił Zbrojnych RP

W 2021 r. firma Saab podpisała kontrakt na dostawę kilku systemów szkolenia bojowego wraz z pakietem usług dotyczących szkoleń dla Sił Zbrojnych RP. Zamówienie obejmuje dostawę kompletnego rozwiązania szkoleniowego dla wzmocnionego batalionu zmechanizowanego oraz czterech systemów dla pododdziałów wielkości kompanii. Zamówienie to zapewni wyposażenie Sił Zbrojnych RP w innowacyjne, elastyczne rozwiązania szkoleniowe. Umożliwi to szkolenie jak najbliższe rzeczywistości zarówno w kraju, jak i w miejscu, w którym jest potrzebne, także w ramach współpracy międzynarodowej. Rozwiązanie obejmuje takie możliwości, jak: najnowsze systemy nadzoru ćwiczeń (EXCON) i łączności Saab, a także systemy symulacji dla żołnierzy najnowszej generacji oraz symulatory uzbrojenia. Komponent usług wsparcia obejmuje mobilne, zintegrowane wsparcie logistyczne i operacyjne Sił Zbrojnych RP.

Saab dysponuje specjalistyczną wiedzą oraz zgromadzonym przez dziesięciolecia doświadczeniem w dziedzinie najnowocześniejszych systemów szkoleniowych. W tym zakresie firma współpracuje też z niemieckimi siłami zbrojnymi. Na podstawie obecnie obowiązującej umowy Saab świadczy usługi wsparcia, zarządzania i utrzymania w Centrum Szkolenia Bojowego Bundeswehry Gefechtsübungszentrum (GÜZ). Rozwiązania symulacyjne i szkoleniowe firmy Saab są również eksploatowane przez siły zbrojne Holandii, Austrii, Czech, Wielkiej Brytanii. Ponadto, w ramach Deployable Instrumented System Europe (DISE), korzysta z nich 7. Armia Wojsk Lądowych Stanów Zjednoczonych.

Armia brytyjska, wraz z siłami USA, brała udział w interpretacyjnych ćwiczeniach, w których wykorzystywany był jeden z najbardziej zaawansowanych systemów symulacyjnych Saab, DFWES (Direct Fire Weapon Effects Simulator). DFWES to interoperacyjny laserowy system symulacji ognia bezpośredniego. Umożliwia on realizowanie szkoleń indywidualnych oraz grupowych. Specjaliści firmy Saab świadczą usługę wsparcia szkoleniowego w tym zakresie dla sił zbrojnych Wielkiej Brytanii. Szwedzka firma posiada swoje placówki przy wszystkich ośrodkach szkoleniowych brytyjskiej armii, a także wspiera brytyjskie siły specjalne w szkoleniach z zakresu operacji kontrterrorystycznych.

Belgia również zdecydowała się na rozwiązania szkoleniowe Saab i postawiła na zupełnie nowe centrum szkoleniowe. Szwedzka firma dostarczyła siłom zbrojnym Belgii nowoczesne Centrum Szkolenia Bojowego (Combat Training Centre - CTC), które obecnie stanowi serce systemu szkoleniowego belgijskiego wojska. Elementy wyposażenia CTC to trenażery różnych systemów uzbrojenia, symulatory celów, pojazdy i środki komunikacji umożliwiające sterowanie poszczególnymi elementami. W skład centrum wchodzi też dedykowany system przeznaczony do gromadzenia i przetwarzania danych gromadzonych podczas treningów. System ten umożliwia prowadzenie szczegółowych analiz, monitorowanie efektów szkolenia żołnierzy, a także opracowywanie lepszych scenariuszy na przyszłość. Należy przy tym podkreślić, że głównym założeniem, które miało spełniać belgijskie CTC, była interoperacyjność z siłami NATO. Od 2021 r. siły zbrojne Belgii szkolą się według standardów członków społeczności na rzecz interoperacyjności (Interoperability User Community – IUC) i biorą udział w międzynarodowych ćwiczeniach wspólnie z żołnierzami m.in. z Holandii, Polski, Niemiec, Austrii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Wielkiej Brytanii czy Stanów Zjednoczonych.

Szkolenie odwzorowujące rzeczywistość

Większość dostępnych na rynku systemów szkoleniowych wykorzystuje laser jako technologię symulowania strzelania np. z czołgu, wyrzutni pocisków przeciwpancernych czy uzbrojenia przenoszonego przez pojazd opancerzony. Jednakże opracowany przez Saab laserowy system strzelania BT46 symuluje również prędkość, czas i trajektorię lotu nabojów i amunicji. Dzięki realistycznym danym balistycznym system jest w stanie dostarczać użytkownikom informacje o celności uzbrojenia kalibru powyżej 40 mm. Ponadto, technologia ta może zostać dostosowana do użycia wraz z mniejszymi specjalistycznymi rodzajami broni, takimi jak karabiny snajperskie, karabiny maszynowe i granatniki. System można wykorzystywać w symulowanym środowisku walki podczas szkoleń z użyciem rzeczywistych sił, a także po prostu jako trenażer strzelania. Takie rozwiązanie oferuje dobrą relację ceny do jakości oraz zmniejszenie kosztów szkoleń poprzez ograniczenie zużycia ostrej amunicji, przy zachowaniu takiej samej wartości szkolenia.

Modułowość i skalowalność

Kolejne cechy, które musi mieć dobry i nowoczesny system szkoleniowy – oprócz interoperacyjności i dużej dokładności odwzorowania rzeczywistości – to modułowość i skalowalność. Rozwiązania firmy Saab mają te cechy i dzięki nim mogą być wykorzystywane zarówno podczas indywidualnego szkolenia żołnierzy, jak również szkoleń grupowych aż do poziomu brygady. Poprzez optymalizację połączeń sieciowych i sprzętu, oprogramowania i środków łączności, systemy Saab wspierają szkolenia o dużej skali, tworząc wysoce realistyczne środowisko walki dla szkolących się oddziałów. Poszczególni żołnierze są wyposażeni w systemy radiowe oraz sensory, które rejestrują ich pozycję, efektywność prowadzenia ognia, ewentualne trafienia przez przeciwnika oraz stan ich zdrowia. Istnieje też możliwość „wpięcia” w ten system pojazdów, śmigłowców oraz jednostek morskich. Co więcej, rozwiązania Saab oferują też symulację zagrożeń, jakie żołnierze mogą napotkać na rzeczywistym polu walki, np. eksplozji, do których wywołania używa się pirotechniki oraz sprężonego powietrza o wysokim ciśnieniu.

Rozwiązanie firmy Saab oferuje połączenie wielu symulowanych pól walki w jedną sieć za pomocą satelitarnych anten sieci 4G. Jest to narzędzie przydatne do realizacji ćwiczeń o złożonych scenariuszach lub ćwiczeń tzw. działań połączonych. Inteligentna sieć oraz oprogramowanie Saab WinExcon w czasie rzeczywistym zbiera i przetwarza bardzo duże ilości informacji pochodzące od wielu uczestników szkolenia. Umożliwia to odtworzenie przebiegu ćwiczenia, analizę jego efektów oraz osiągniętych wyników. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie obiektywnej oceny szkolenia. Należy również podkreślić, że mobilne systemy łączności firmy Saab oferują użytkownikom możliwość realizacji szkolenia w dowolnie wybranej lokalizacji, nawet poza granicami państwa. Zaawansowany system szkolenia szwedzkiej firmy zakłada także możliwość włączenia do scenariusza szkoleń elementów związanych z działaniami kontrterrorystycznymi, zwalczania zagrożeń chemicznych, biologicznych i radiologicznych (CBRN) czy neutralizacją improwizowanych ładunków wybuchowych (IED).

Systemy szkolno-treningowe

Rzeczywistego doświadczenia bojowego nie można zastąpić nawet najbardziej zaawansowanym szkoleniem. Dlatego tak ważne jest, aby szkolenie żołnierzy było jak najbardziej realistyczne i zbliżone do warunków panujących na polu walki. Założenie to leży u podstaw oferowanych przez firmę Saab systemów szkoleniowych.

Czytaj więcej