Het slagveld van morgen

De aard van conflicten en hun omgeving wordt steeds diverser en onvoorspelbaarder. Strategieën die gisteren nog succesvol waren, kunnen morgen nutteloos zijn. Daarnaast zijn er geopolitieke gebeurtenissen zoals de huidige oorlog in Oekraïne, die in zeer korte tijd leiden tot grote opschudding op alle niveaus - politiek, sociaal, economisch - en die prognoses uiterst onzeker maken. Militairen moeten zich meer dan ooit bewust zijn van deze uitdagingen en zijn op partners aangewezen die flexibel en snel de juiste oplossingen kunnen bieden.

Wat kunnen grondtroepen bereiken?

Uit de oorlog in Oekraïne moeten nog concrete lessen worden getrokken - maar de eerste trends die de toekomstige beslissingen op het gebied van bewapening in belangrijke mate zullen bepalen, zijn al zichtbaar. Het huidige conflict bevestigt eens te meer het belang van logistiek. Het schept diepe inzichten in de staat van de Russische troepen en toont het enorme belang aan van goed uitgeruste infanterietroepen - vooral naarmate de oorlog langer duurt.

Nieuwe oorlogstonelen bepalen de manier waarop infanterietroepen oorlog zullen voeren in 2040: behalve te land, ter zee en in de lucht staan naties ook steeds meer bloot aan bedreigingen vanuit cyberspace en de ruimte. Dit multi-domain-battlefield stelt de militairen voor grote uitdagingen als het gaat om de bescherming van hun troepen en de bevolking alsook de nationale veiligheid. De training en uitrusting van strijdkrachten moet worden verbeterd in het licht van de talrijke mogelijkheden die kunstmatige intelligentie, robotica en netwerkgerichte systemen bieden - want hierover zijn de experts het eens: de klassieke rol van infanterietroepen blijft de beslissende factor in oorlogsvoering. "Grondoorlog zal altijd blijven bestaan. Ook al zijn er precisie-operaties op lange afstand mogelijk met behulp van drones en zullen die blijven toenemen, toch zullen er altijd soldaten nodig zijn om een gebied te veroveren en/of te verdedigen", zegt Anders Wahlström, infanterie-expert bij het Zweedse defensiebedrijf. "Met veelzijdige wapensystemen zoals Carl-Gustaf, NLAW of zelfs de AT4-familie geven wij militairen wereldwijd een beslissende voorsprong. Modulaire systemen zorgen ervoor dat de producten van Saab ook effectief en betrouwbaar zijn in 2040 en erna."

Urban Warfare: De stad als slagveld

Wereldwijd wonen steeds meer mensen in steden. De gevolgen van de klimaatcrisis, hongersnood, terrorisme of vlucht voor onderdrukking leiden tot nieuwe migratiestromen. Dit leidt er allemaal toe dat de oorlogsgebieden zich verplaatsen naar stedelijke gebieden. Als steden slagvelden worden, hebben soldaten aangepaste wapens nodig die deze nieuwe omstandigheden aankunnen. Veel van de nieuwe mogelijkheden van Saabs AT4 en de Carl-Gustaf zijn dan ook gericht op de omstandigheden in stedelijke omgevingen. Zo werd bij de ontwikkeling vooral rekening gehouden met korte gevechtsafstanden, complex terrein, de noodzaak om vanuit gebouwen te schieten en de noodzaak om doelwitten in gebouwen aan te vallen.

Tegelijkertijd moeten de bestaande functies ook gemoderniseerd en verbeterd worden om concurrerend te kunnen blijven: Meer precisie, hoge trefzekerheid en snelheid, grotere doeltreffendheid in combinatie met een laag transportgewicht en flexibiliteit zijn slechts enkele van de mogelijkheden waarmee de troepen het beslissende voordeel kunnen behalen. De toenemende complexiteit als gevolg van de technologische evolutie mag de bediening van het wapen echter niet bemoeilijken.

HE 448 - nieuwe munitie voor Carl-Gustaf

Het terugslagloze Carl-Gustaf antitankwapen van Saab combineert zeer complexe eigenschappen met de grootst mogelijke tactische flexibiliteit. Dit wapen mindert de hoeveelheid mee te nemen apparatuur en is met net geen 7 kilo een lichtgewicht in zijn klasse. Met de nieuwe Carl-Gustaf M4 beschikken soldaten over een betrouwbaar wapen dat zowel tanks als gecamoufleerde troepen neutraliseert, obstakels verwijdert en vijanden in gebouwen bestrijdt. De extra compatibiliteit met programmeerbare munitie (HE 448) maakt een nog snellere reactie mogelijk. Een interface in de huls vormt ook de basis voor de communicatie met het nieuwe vuurleidingsysteem (FCD 558). De HE 448-huls geeft de FCD 558 nauwkeurige informatie over het type huls en de temperatuur van de explosieve lading en combineert deze gegevens met de doelafstand die de gebruiker invoert om de beste baan te bepalen. Dit resulteert in een snelle configuratie, hoge precisie en grotere operationele doeltreffendheid. De M4 behaalt ook nieuwe topwaarden op het gebied van bereik en scherfverdeling. Met Carl-Gustaf hebben soldaten het volste vertrouwen in hun uitrusting.

"Volledige autonomie onrealistisch"

Robots die op het slagveld marcheren of kunstmatige intelligentie die bijna autonoom oorlogen voert, blijven ook na 2040 fictie en voorbehouden voor de bioscoopzalen. Toch bieden robotica, AI en Big Data tal van mogelijkheden om infanterietroepen te ondersteunen. Ze kunnen helpen een beter overzicht te krijgen en de vijand te observeren om hem vervolgens op zijn zwakste punt aan te vallen. Ze kunnen de beslissende seconden vormen in de analyse om de tactiek aan te passen aan de betreffende dreiging. En door gedeeltelijke automatisering kunnen ze nieuw verkregen informatie in slechts enkele seconden doorgeven aan moderne wapensystemen en zo het beslissende tijdsvoordeel behalen. Communicatie en connectiviteit zullen in de toekomst een veel grotere rol spelen op het multi-domain-battlefield.

"Als bedrijf dat raketten ontwikkelt en produceert, hebben we jarenlange expertise met systemen die, vanaf een bepaald punt, als het ware zonder menselijk ingrijpen functioneren," zegt Wahlström. "Dit betekent echter niet dat deze wapens volledig autonoom handelen. Het draait veeleer om de rol van missievoorbereiding. Want echt autonome inzetbeslissingen roepen een aantal ethische vragen op." De expert verwacht in de nabije toekomst geen overeenkomstige randvoorwaarden en regelgeving en verwijst dus ook naar goedkeuringsprocedures op andere gebieden, zoals bij zelfrijdende auto's.

Studies bevestigen ook dat wapens waardeloos zijn zonder menselijke factor. Machines beslissen sneller dan mensen, hebben geen pauzes nodig en kunnen meer verduren. Maar ze zijn (nog) niet intelligent genoeg om mensen op het slagveld te kunnen vervangen of met hen te concurreren. Robots zijn niet effectiever dan soldaten (alleen efficiënter in het doden) en zouden in een oorlog niet handelen in overeenstemming met het internationaal humanitair recht - omdat geprogrammeerde patroonherkenning nooit onderscheid kan maken tussen burgers en de vijand.

Een module voor de toekomst

Het succesmodel van Saab zit zeker in de modulariteit van zijn systemen. Dit is met name duidelijk in het geval van munitie. Zo functioneren de intelligent ontworpen Carl-Gustaf en AT4-wapens even goed met een 84 mm-kaliber. Hierdoor kunnen afzonderlijke subsystemen, bijvoorbeeld munitiesubsystemen zoals de ontsteker, opnieuw worden gecombineerd en samengesteld. Zo kunnen capaciteiten van het ene wapen in korte tijd worden overgedragen op het andere. "Neem nu de AT4-familie 'Roquette Nouvelle Generation' als voorbeeld. Hier worden subsystemen voor munitie uit zowel de AT4- als de Carl Gustaf-portefeuille gebruikt", zegt Anders Wahlström. Dit intelligente modulaire principe maakt het mogelijk om snel te reageren op veranderende eisen en specifieke wensen van de klant. En het biedt de militairen het extra voordeel dat ze hun troepen niet hoeven te trainen in het gebruik van nieuwe wapens en bestaande munitie kunnen blijven gebruiken.

Is this for real?

De capaciteiten van de soldaten en hun wapens zullen ook in de toekomst van doorslaggevend belang zijn. Hoe complexer de bedreigingen worden, hoe belangrijker opleiding en training worden. Terwijl live training met ODT-simulatoren (outdoor training) en live schieten met echte wapens centrale onderdelen van de militaire training zullen blijven, schept virtuele training ook een veelheid aan nieuwe mogelijkheden. Enerzijds op het gebied van de basisopleiding, wanneer virtuele training - ook omwille van milieu, kosten en tijd - schietoefeningen in grote mate zal vervangen. Anderzijds, op tactisch niveau, als het gaat om realistische virtuele indoortraining. "We zien in de toekomst een grote behoefte aan realistische simulaties van een grote verscheidenheid aan wapens die het werkelijke gedrag op het gebied van ballistische prestaties of zelfs hantering nabootsen," licht Anders Wahlström toe.

Saab investeert al jaren niet meer uitsluitend in de ontwikkeling van zijn wapens, maar ook en vooral in het gebruik ervan. Verder werkt het bedrijf samen met vooraanstaande universiteiten en onderzoeksinstituten - de uitwisseling met klanten en experts uit allerlei disciplines is een belangrijke succesfactor voor het wapenbedrijf.

Anders Wahlström: "Naar de toekomst kijken is enorm belangrijk, vooral voor ons als dienstverlener. Wij moeten altijd een stap vooruitdenken om zo onze klanten het beslissende voordeel op het slagveld te kunnen geven. Prognoses zijn echter slechts zo goed als de basis waarop ze rusten. Daarom stellen we de hoogste eisen aan analyses van actuele gebeurtenissen om snel te kunnen reageren en flexibel te kunnen handelen." Hoe het jaar 2040 er daadwerkelijk zal uitzien, kan nog niemand met zekerheid zeggen. Waar de experts van Saab echter van overtuigd zijn, is dat het niet tot een ontkoppeling van slagveld en strijder zal komen. Infanterie blijft de toekomst!

Saab in Nederland

De actviteiten van Saab omvatten het leveren van betrouwbare en innovatieve oplossingen voor Nederland op het gebied van defensie en civiele veiligheid door middel van een evenwichtig partnerschap op lange termijn.

Lees meer